PromptPay
พร้อมเพย์ (PromptPay) คืออะไร
PromptPay เป็นบริการโอนเงินข้ามธนาคารแบบ real-time ที่รองรับการโอนเงินด้วย AnyID ได้แก่ เบอร์โทรศัพทมือถือ, หมายเลขบัตรประชาชน, TAX ID, Biller ID, QR code, eWallet ID และหมายเลขบัญชีธนาคาร ผ่านช่องทางที่หลากหลาย เช่น Mobile banking, Internet banking, eWallet application, ATM, CDM, Counter, EDC เป็นต้น
ลักษณะสำคัญของระบบ PromptPay
แนวคิด Any ID หรือ PromptPay คือ การพัฒนารูปแบบการโอนเงินของประเทศ นอกเหนือจากเลขที่บัญชีธนาคารแล้ว ประชาชนยังสามารถโอนเงินโดยใช้ข้อมูล Any ID พื้นฐานเพิ่มเติมอีก 5 ประเภท ได้แก่ หมายเลขบัตรประชาชน (National ID) หมายเลขโทรศัพท์มือถือ (Mobile no.) Tax ID, e-wallet ID และ Biller ID เพื่อทำรายการชำระเงินหรือโอนเงินระหว่างธนาคารได้ โดยแนวทางการดำเนินการ คือ การสร้าง Centralize Registration Database เพื่อให้ประชาชนและธุรกิจสามารถลงทะเบียนเพื่อผูก Any ID กับเลขที่บัญชีธนาคารผ่านช่องทางของสถาบันการเงินต่างๆ เช่น Branch, ATM, Call Center, Internet Banking และ Mobile Banking โดยสถาบันการเงินเป็นผู้นำส่งข้อมูลเข้าระบบลงทะเบียน PromptPay ที่ดูแลโดยหน่วยงานกลาง คือ บริษัท National ITMX
หลังจากนั้นประชาชนสามารถทำรายการโอนเงินโดยใช้ข้อมูล Any ID พื้นฐาน 5 ประเภท ดังกล่าวผ่านช่องทางการบริการของธนาคาร ทั้งนี้เพื่อให้ตลาดเกิดการแข่งขันแบบ Free Market และนำไปสู่ Market Equilibrium ซึ่งจะส่งผลดีต่อตลาดโดยรวม สถาบันการเงินสามารถแข่งขันกันพัฒนาช่องทางการโอนเงินต่างๆของตนเองได้อย่างเสรี เช่น การโอนเงินผ่าน Mobile Application ที่มีฟังก์ชั่นอำนวยความสะดวกให้ผู้โอนเงินสามารถทำรายการได้โดยไม่จำเป็นต้องทราบเลขบัญชีธนาคารของผู้รับเงินปลายทาง เพียงกรอกหมายเลขโทรศัพท์มือถือของผู้รับเงินหรือเลือกรายชื่อจาก Contact List ในโทรศัพท์มือถือ แล้วกรอกจำนวนเงินที่ต้องการโอน ตรวจสอบความถูกต้องของชื่อผู้รับเงิน และกดยืนยืนการทำรายการ (P2P money transfer) นอกจากนี้ยังรองรับการชำระใบแจ้งหนี้หรือชำระเงินค่าสินค้าด้วย QR code ซึ่งจะมี Reference numberแนบไปพร้อมกับข้อมูลการชำระเงินด้วย ทำให้ Acquirer Bank สามารถ Reconcile กับร้านค้าได้สะดวก รวดเร็วมากขึ้น
กรณีเป็นธนาคาร
คุณสมบัติของผู้สมัครสมาชิก
1) ต้องเป็นธนาคารพาณิชย์ที่ได้รับใบอนุญาตประกอบธุรกิจธนาคารพาณิชย์ตามพระราชบัญญัติธุรกิจสถาบันการเงิน พ.ศ. 2551 หรือ เป็นธนาคารที่มีกฎหมายเฉพาะให้จัดตั้งขึ้น
2) ต้องเป็นผู้ประกอบธุรกิจบริการการชำระเงินภายใต้การกำกับ ตามพระราชบัญญัติระบบการชำระเงิน พ.ศ. 2560
การสิ้นสุดสมาชิกภาพ
1) ถูกเพิกถอนในอนุญาตให้ประกอบธุรกิจธนาคารพาณิชย์ตามพระราชบัญญัติธุรกิจสถาบันการเงิน พ.ศ. 2551 หรือขาดคุณสมบัติการเป็นธนาคารที่มีกฎหมายเฉพาะให้จัดตั้งขึ้น
2) ถูกเพิกถอนใบอนุญาตการเป็นผู้ประกอบธุรกิจบริการการชำระเงินภายใต้การกำกับ ตามพระราชบัญญัติระบบการชำระเงิน พ.ศ. 2560
ลูกค้าของธนาคารต่างๆ สามารถสมัครขอใช้บริการต่างๆ ของระบบ PromptPay ได้ตาม Product ที่ธนาคารสมาชิกนั้นเป็นสมาชิกร่วมใช้บริการกับ National ITMX โดยลูกค้าสามารถสอบถามรายละเอียดต่างๆ กับธนาคารที่ตนเองเป็นลูกค้าอยู่ได้โดยตรง
การให้บริการ
ของบริการ
ระบบพร้อมเพย์ มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาระบบโครงสร้างพื้นฐานการชำระเงินทางอิเล็กทรอนิกส์ที่สะดวก ปลอดภัย ซึ่งจะส่งผลดีต่อทุกภาคส่วน ดังนี้
1. ภาคประชาชน : สามารถเข้าถึงบริการการชำระเงินทางอิเล็กทรอนิกส์ได้อย่างสะดวก รวดเร็ว สามารถทำได้โดยง่าย ด้วยต้นทุนและค่าใช้จ่ายที่เหมาะสมผ่านช่องทางและบริการชำระเงินที่หลากหลาย ทั้งการโอนเงิน การชำระเงินตามใบแจ้งหนี้ การสแกน QR Code การชำระค่าสินค้าและบริการทางออนไลน์ รวมถึงการจ่ายภาษีหรือค่าธรรมเนียมต่าง ๆ แก่หน่วยงานภาครัฐ นอกจากนี้ ประชาชนที่ได้รับเงินช่วยเหลือ เงินสวัสดิการ หรือเงินคืนภาษีจากภาครัฐจะได้รับเงินโดยตรงผ่านการโอนเงินเข้าบัญชีที่ลงทะเบียนไว้
2. ภาคธุรกิจ : มีช่องทางรับชำระเงินทางอิเล็กทรอนิกส์ที่สะดวกรวดเร็วจากการใช้ ID ที่ลงทะเบียนไว้ แทนการใช้เลขที่บัญชธนาคาร หรือรับชำระเงินด้วย QR Codeช่วยเพิ่มโอกาสในทางธุรกิจจากการที่ลูกค้าสามารถชำระเงินได้สะดวกรวดเร็วด้วยต้นทุนและค่าใช้จ่ายที่เหมาะสม นอกจากนี้ ยังช่วยเพิ่มศักยภาพในการแข่งขันให้แก่ผู้ประกอบการและ SMEs โดยเฉพาะการขายสินค้าทางออนไลน์ที่สามารถรับชำระเงินทางอิเล็กทรอนิกส์ได้สะดวกและได้รับความเชื่อมั่นจากลูกค้า
3. ภาครัฐ : เพิ่มประสิทธิภาพการโอนเงินจากภาครัฐสู่ประชาชนโดยใช้เลขประจำตัวประชาชน เช่น การโอนเงินสวัสดิการถึงประชาชนโดยตรง การคืนภาษีเงินได้เข้าบัญชีเงินฝากของผู้เสียภาษีด้วยรหัสพร้อมเพย์ ทำให้การจ่ายเงินของภาครัฐมีความโปร่งใส ลดความผิดพลาด และลดปัญหาการทุจริตจากการจ่ายเงินด้วยเงินสดหรือเช็ค
4. เศรษฐกิจในภาพรวม : สนับสนุนการลดการใช้เงินสดในทุกภาคส่วน ลดต้นทุนการบริหารจัดการธนบัตรของประเทศ เช่น การพิมพ์ การขนส่ง การนับคัด และการทำลายธนบัตร เพิ่มความโปร่งใส และลดปัญหาการทุจริตและเศรษฐกิจนอกระบบ รวมถึงเพิ่มความรวดเร็วคล่องตัวในการหมุนเวียนเงินในระบบเศรษฐกิจ นอกจากนี้ ข้อมูลการชำระเงินทางอิเล็กทรอนิกส์ยังสามารถนำมาวิเคราะห์เพื่อวางแผนพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศได้อย่างมีประสิทธิภาพ และกำหนดนโยบายช่วยเหลือธุรกิจ และประชาชนได้ดียิ่งขึ้น
บริษัทฯ ให้ความสำคัญในเรื่องความปลอดภัยสูงสุดของข้อมูล ที่ส่งผ่านสื่ออิเล็กทรอนิกส์ในระบบ PromptPay โดยเน้นเทคโนโลยีที่มีความปลอดภัยสูงสุดและมีการเข้ารหัสข้อมูลตลอดเส้นทางการเชื่อมต่อ และผ่านอุปกรณ์ Network ระหว่างธนาคารสมาชิกกับบริษัทฯ แบบเครือข่ายเฉพาะ (Private Network)
ของระบบ
ของระบบ
บริการระบบ Centralize AnyID Registration
เป็นการพัฒนาระบบฐานข้อมูลกลางเพื่อเก็บข้อมูล Any ID 5 ประเภท ได้แก่ เลขที่บัตรประจำตัวประชาชนไทย (National ID) หมายเลขโทรศัพท์มือถือที่จดทะเบียนในประเทศไทย (Mobile Number) Tax ID, e-Wallet และ Biller ID ซึ่งถูกลงทะเบียนเพื่อผูกกับเลขที่บัญชีธนาคาร โดยฐานข้อมูลดังกล่าวจะดูแลโดยหน่วยงานกลาง คือบริษัท National ITMX ซึ่งเชื่อมต่อระบบกับธนาคารสมาชิกสำหรับการลงทะเบียนรวมทั้ง Update แก้ไขเปลี่ยนแปลงข้อมูล ผ่านช่องทางการบริการของธนาคาร
เมื่อมีรายการโอนเงินแบบ Any ID เกิดขึ้น ธนาคาร Sending Bank จะส่งรายการ Inquiry Transaction มา Lookup ที่ฐานข้อมูลกลางก่อน เพื่อทำการ Mapping ข้อมูล Any ID กับReceiving Bank เพื่อให้ NITMX ทราบว่าจะส่งรายการไปสอบถามข้อมูลผู้รับเงินปลายทางที่ธนาคารใด
บริการระบบพร้อมเพย์สำหรับการชำระเงินและโอนเงินทางอิเล็กทรอนิกส์ (PromptPay for Electronic Single Payment and Funds Transfer)
เป็นการให้บริการด้านด้านเทคโนโลยีการสื่อสารข้อมูลสารสนเทศด้วยวิธีการทางอิเล็กทรอนิกส์เกี่ยวข้องกับบริการพร้อมเพย์ที่มีลักษณะธุรกรรมเป็นแบบ Online ทีละรายการ เช่น บริการระบบพร้อมเพย์สำหรับการโอนเงิน (PromptPay for Single Payment Credit Transfer) บริการระบบพร้อมเพย์สำหรับการชำระเงินค่าสินค้าและบริการทางอิเล็กทรอนิกส์ (PromptPay for Electronic Bill Payment) บริการระบบพร้อมเพย์สำหรับการชำระเงินค่าสินค้าและบริการแบบเรียกเก็บเงินจากปลายทาง (PromptPay for Request to Pay) รวมถึงการชำระเงินด้วย QR Code เป็นต้น
บริการระบบพร้อมเพย์สำหรับการชำระเงินและโอนเงินทางอิเล็กทรอนิกส์ (PromptPay for Electronic Single Payment and Funds Transfer) แบ่งเป็นบริการต่างๆ ดังนี้
1. บริการ PromptPay Credit Transfer เป็นการให้บริการระบบการโอนเงินแบบ Online Real time โดยใช้ National ID, Mobile Number, Tax ID, e-Wallet ID หรือ Bank Account โดยธนาคารผู้โอนจะตัดเงินบัญชีลูกค้าผู้โอนเงิน เพื่อไปเข้าเงินในบัญชีผู้รับโอนที่อยู่ต่างธนาคารและผู้รับโอนเงินจะได้รับเงินทันทีเมื่อทำรายการสำเร็จ
2. บริการระบบพร้อมเพย์สำหรับบริการชำระค่าสินค้าและบริการข้ามธนาคาร (PromptPay for Bill Payment Cross Bank)เป็นการให้บริการระบบการชำระเงินแบบข้ามธนาคาร (Bill Payment Cross Bank) โดยใช้รหัส Biller ID ที่ได้ลงทะเบียนไว้ในฐานข้อมูลกลาง (Multi Proxy Platform : MPP) ของบริษัท รวมไปถึงรองรับการรับชำระเงินด้วยการสะแกน QR Code ช่วยให้ผู้ประกอบการ/นิติบุคคล (Biller) สามารถรับชำระเงินผ่านช่องทางบริการของธนาคารสมาชิกทุกธนาคาร โดยเงินจะเข้าบัญชีธนาคารของ Biller ที่อยู่กับ Sponsor Bank
3. บริการระบบพร้อมเพย์สำหรับการแจ้งให้โอนเงินหรือชำระเงิน (PromptPay for Request To Pay: RTP) เป็นการให้บริการต่อยอดบนโครงสร้างพื้นฐานของระบบพร้อมเพย์ โดยบริการเรียกเก็บเงินผ่านระบบพร้อมเพย์ โดยบริการ PayAlert จะรองรับการเรียกเก็บเงินระหว่างบุคคลกับบุคคล ส่วนบริการ BillAlert จะรองรับบริการเรียกเก็บเงินระหว่างบุคคลกับนิติบุคคล ซึ่งจะช่วยให้ร้านค้ารวมถึงภาคธุรกิจต่างๆ สามารถส่งข้อความแจ้งไปยังผู้ซื้อหรือผู้ใช้บริการเพื่อขอให้ชำระเงิน ซึ่งจะช่วยอำนวยความสะดวกแก่ผู้ประกอบธุรกิจ ร้านค้ารายย่อย รวมถึงร้านค้าออนไลน์ (e-Commerce) ให้มีช่องทางเรียกเก็บเงินและรับชำระเงินได้สะดวกรวดเร็วมากขึ้น
4. My Prompt QR การชำระค่าสินค้า/บริการแบบข้ามธนาคาร ผ่านการอ่าน QR Code (TQRC Customer Present) ซึ่งลูกค้าของผู้ให้บริการชำระเงินทำการสร้าง QR Code ผ่าน Mobile Application ที่ผู้ให้บริการชำระเงินพัฒนาขึ้น โดยให้ร้านค้าทำการสแกน QR Code ส่งคำสั่งขอตัดบัญชีผ่านระบบกลางของบริษัทฯ และส่งคำสั่งต่อไปยังธนาคารที่ลูกค้าใช้บริการ เพื่อดำเนินการหักบัญชีชำระค่าสินค้าหรือบริการ
MyPromptQR จะช่วยให้ภาคธุรกิจรับชาระเงินได้สะดวกและรวดเร็วขึ้น สามารถเชื่อมโยงระบบการรับชาระเงินกับระบบ Point of Sale ที่จุดรับชาระเงินของร้านค้าได้อัตโนมัติ สะดวกขึ้นจากการให้บริการ QR Code แบบเดิมที่ลูกค้ากรอกยอดเงินและสแกน QR Code ของร้านค้า จึงลดขั้นตอนและเวลาของแคชเชียร์ในการรับชำระเงิน อีกทั้งยังสามารถเชื่อมโยงกับระบบส่งเสริมการขาย ช่วยเพิ่มโอกาสทางธุรกิจได้ในอนาคต
5. Thai QR Code (TQRC) Payment การชำระค่าสินค้า/บริการแบบข้ามธนาคาร ผ่านการอ่าน QR Code (TQRC Merchant Present) ซึ่งร้านค้าของธนาคารผู้รับชำระเงินจะทำการสร้าง Dynamic QR ที่เครื่อง POS หรือ EDC รวมถึงการพิมพ์ Static QR แล้ววางไว้ที่ Cashier ของร้านค้า โดยให้ลูกค้าทำการสแกน QR Code ด้วย mobile banking application เพื่อชำระค่าสินค้า โดยธนาคารของลูกค้า (Service Bank) จะส่งคำสั่ง PromptPay Bill Payment มายังระบบกลางของบริษัทฯ และส่งคำสั่งต่อไปยังธนาคารของร้านค้า (Merchant Bank) เพื่อดำเนินการหักบัญชีลูกค้าและเครดิตบัญชีร้านค้าสำหรับการชำระค่าสินค้าหรือบริการแบบ Real-time
